Leestijd: 6 minuten
In dit blog lees je wat B1-schrijven is en wanneer je de plank misslaat. Ook geef ik je 3 basisstappen voor heldere en positieve teksten. Voor een B1-Challenge klik je hier.
Kinderachtig, of noodzaak?
Als je geïnteresseerd bent in zakelijk, helder en positief schrijven (en wie is dat niet), dan ontkom je er niet aan om te weten wat B1-schrijven is.
Omdat er heel veel over de B1-schrijfstijl geschreven en gesproken wordt, kan het gebeuren dat je iets verkeerd oppikt. En dat je dat onthoudt.
Je kunt het idee krijgen dat B1-schrijven alleen maar over eenvoudige woorden gaat. Dat het alleen maar Jip-en-Janneketaal is. Maar denk eens even na over over deze zin:
Een tekst met alleen maar eenvoudige woorden en korte zinnen kan evengoed een heel slechte tekst zijn!Click To Tweet
Zal ik op taalniveau B1 uitleggen wat B1-schrijven inhoudt?
Kijk, heel simpel gezegd is het eenvoudige, prettig leesbare taal. En dan bedoel ik prettig leesbaar voor iedereen. Maar goed, nou weet je nog niet wat taalniveau B1 inhoudt.
Er zijn 6 taalniveaus. Die taalniveaus zijn een soort meetlat om aan te geven hoe goed iemand een taal begrijpt en beheerst. A is het laagste taalniveau en C het hoogste. Dit zijn de cijfers:
Zoals je ziet, hebben de meeste mensen taalniveau B1. Maar wist je dat bedrijven en de overheid vaak op taalniveau C1 communiceren met hun klanten? Daar valt misschien ook voor jou nog veel winst te behalen.
Nu je dit weet: hoe denk je dat jouw lezer jouw teksten beoordeelt?
Wanneer sla je de plank mis?
Bij B1-schrijven gaat het niet alleen maar om eenvoudige woorden. Het gaat ook om de structuur van de tekst, om het overzicht en juist ook om de inhoud.
B1-schrijven is echt iets waar heel veel waarde in zit en waar je ontzettend veel mee kunt. Maar ik denk dat je niet alleen naar B1 moet kijken. Dan ben je namelijk alleen met de tekst bezig.
En juist als je alleen maar met je tekst bezig bent en B1-schrijven als doel hebt, dan sla je volgens mij de plank mis. Want dan zie je iets heel belangrijks over het hoofd: de klant.
Daarom geef ik in mijn training B1-schrijven veel aandacht aan positieve en motiverende taal. Zo schrijf je niet alleen begrijpelijke teksten, maar bouw je ook een relatie op met je lezer. En daarmee ga je echt jouw doel bereiken en het verschil maken!
Schrijven is altijd met je lezer bezig zijn
Als schrijver moet je altijd met je lezer bezig zijn. Makkelijk gezegd. Maar hoe doe je dat?
Ik visualiseer de lezer. Ik maak een beeld van de lezer. En ik ben niet de enige. Laatst vertelde Yvonne, een cursist van mij, hoe zij dat doet.
Yvonne is Wmo-consulent en werkt met de ‘zwakkeren’ in de maatschappij. Oudere mensen, mensen met een beperking, mensen die hulp nodig hebben. Zij zei: “Bij alles wat ik schrijf, denk ik aan mijn ouders. Ik denk dan: zouden zij dit begrijpen?” Dat is voor haar natuurlijk een prachtige visualisatie!
Lukt het jou ook om jouw lezer te visualiseren?
B1-schrijven binnen jouw bedrijf
De laatste jaren is er een enorme verschuiving gaande. Steeds meer bedrijven zijn bezig met heldere en klantgerichte communicatie. Kijk maar naar BKR, Qredits en het Nibud.
Zijn zij nou zo druk met B1-schrijven omdat ze zo graag B1 willen schrijven? Nee, B1 is niet het doel. Ze zijn bezig met hun klant en zeggen: ‘onze klant moet onze teksten snel en zonder moeite kunnen lezen’. B1 is één van de middelen die ze inzetten. En dat is een verschil in perspectief.
De 3 basisstappen voor helder schrijven
Wanneer je de volgende 3 basisstappen toepast, dan worden je teksten helder en klantgericht.
- Creëer overzicht met kopjes, witregels en opsommingen.
- Kies voor een lezersgerichte volgorde van je tekst.
- Maak korte zinnen en gebruik verzorgde spreektaal.
De eerste stap is zorgen voor een overzichtelijke structuur. Op het moment dat je overzicht hebt, dan trek je de lezer jouw tekst in. Kijk maar naar jezelf: als jij een tekst ziet die helder is gestructureerd, dan krijg je zin om deze te gaan lezen.
Ten tweede moet je ervoor zorgen dat de inhoud van je tekst ook echt aansluit bij wat de lezer zoekt, en wat de lezer vraagt. En dat je de tekst in de volgorde schrijft die past bij de lezer.
In de volgende video geef ik een voorbeeld hoe je het niet moet doen! (Maar wel handig om te weten als je niet in deze valkuil wilt stappen.)
De derde stap is het microniveau van je tekst. Dan kijk je naar je zinnen en woorden. Welke woorden gebruik je? Welke zinnen? Hoe lang zijn die zinnen? Dit is waar veel mensen aan denken bij B1-schrijven.
Mijn advies is: houd je zinnen kort en gebruik verzorgde spreektaal. Want dan gebruik je automatisch eenvoudige woorden die vaak voorkomen en die iedereen kent.
Gebruik dus geen vakjargon. Tenzij je met een vakgenoot schrijft; zo is het heel logisch dat twee artsen die met elkaar communiceren vakjargon gebruiken.
Wat belangrijk is, is dat je altijd nadenkt over het kennisniveau van je lezer. En dat je op basis daarvan je woorden kiest.
Hoe beoordeel je of een tekst helder is geschreven?
Het komt vaak voor dat je zoveel kennis hebt dat je zelf niet meer kunt zien of het helder is wat je doet. Ik heb een leuke test om te doen: de wenkbrauwtest.
Wat doe je als je iets ziet wat je niet begrijpt? Dan ga je fronsen. Dat gebeurt gewoon, dat doen je spieren, dat is een automatische reactie.
Heb je een tekst geschreven en wil je er zeker van zijn dat deze helder is? Leg hem voor aan een collega of neem hem mee naar huis en leg hem aan je partner voor of aan een familielid. Vraag hem of haar om de tekst hardop voor te lezen.
Luister goed en kijk vooral ook heel goed naar het gezicht van die persoon.
Het mooie is dat je aan het aantal haperingen en fronsmomenten ziet of je tekst helemaal helder is.
Wil je grote stappen maken met B1-schrijven en helder schrijven?
Start dan in een schrijfcursus B1-schrijven. Deze schrijfcursus zorgt voor heldere en leesbare teksten voor jouw klant. En een geweldige bonus voor jou is:
- Je bereikt jouw doelen sneller.
- Je krijgt veel meer zeggenschap over jouw werk.
- Het werk wordt leuker.
- Het geeft jou veel energie! 🙂
In bovenstaande tekst schrijft u ‘vakjargon’. Dit is geen goed Nederlands, maar een contaminatie van jargon en vaktaal. Dit is echter geen schande, mensen die dagelijks (vakmatig) met taal bezig zijn, maken ook fouten. Nederlands is soms moeilijker dan men in eerste instantie denkt…
Beste Jacques,
Het woord ‘vakjargon’ staat gewoon in de Van Dale: https://www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/vakjargon#.W04INxZNeaM
Groet, Paula
Dank voor dit artikel. Maar ik zie veel woorden die niet B1 zijn. Of zie ik dat niet goed?
Ik check doorgaans ishetb1.nl en woorden als ‘beheersen’ en ‘visualiseren’ worden genoemd als niet geschikt voor B1. En er zijn vast meer woorden te vinden.
Idee dat bovenstaande tekst volledig in B1 wordt geschreven?
Dag Mike, graag gedaan.
Het klopt dat er woorden in staan die geen B1 zijn. Het is ook niet mijn doel geweest om deze tekst in B1 te schrijven. Ik kijk naar mijn doelgroep. En mijn doelgroep begrijpt wat ik bedoel als ik het over ‘beheersen’ en ‘visualiseren’ heb. Daarom gebruik ik die woorden ook gewoon.
Jij kunt dat ook doen. Stel dat je jurist bent en dat je op werk B1 ‘moet’ gebruiken. Hoe schrijf je dan je tekst aan een andere jurist? Dan mag je natuurlijk gewoon bepaald jargon gebruiken. Die woorden hoeven dan echt niet te zijn goedgekeurd door ishetb1.nl.
Zo is het ook met deze tekst van mij. Ik hoef voor mijn cursisten geen B1 te gebruiken. Wel kies ik altijd voor heldere taal en een heldere opbouw. Maar nee, mijn teksten zijn (lang niet) allemaal B1.
Laat je het me weten als je hier nog een vraag over hebt?
Vrolijke groet!
Paula